Samenvatting

Mensen die aan coeliakie lijden, hebben een intolerantie voor gluten en moeten een glutenvrij dieet volgen. Het is niet precies bekend hoe coeliakie ontstaat, maar het is wel duidelijk dat zowel genetische factoren als omgevingsfactoren een rol spelen. De ziekte komt in Nederland voor bij ten minste één op de honderdvijftig personen, al zijn er nog altijd veel niet-herkende gevallen. De klinische verschijningsvorm van coeliakie is in de loop der tijd veranderd en kent een grote verscheidenheid. De klassieke symptomen (diarree, vermoeidheid, gewichtsverlies en buikpijn) komen bij niet meer dan 1/3 van de pas gediagnosticeerde volwassenen voor (Spijkerman et al. (²⁰¹⁶Spijkerman M, Tan IN, Kolkman JJ, Withof S, Wijmenga C, Visschedijk MC, Weersma RK. A large variety of clinical features and concomitant disorders in celiac disease – a cohort study in the Netherlands. Dig Liver Dis. 2016;48(5):499–505. https://doi.org/10.1016/j.dld.2016.01.006.)). In dit hoofdstuk wordt besproken wat de verschijnselen van de ziekte zijn bij kinderen en waardoor deze veroorzaakt worden. De diagnose wordt bij volwassenen gesteld op basis van een biopt uit de dunne darm. Voor kinderen is dit onderzoek niet altijd meer nodig bij het stellen van de diagnose. De behandeling bestaat uit een levenslang glutenvrij dieet. Dit is niet eenvoudig, omdat veel producten verborgen gluten bevatten en omdat er contaminatie met gluten kan optreden. De diëtist begeleidt en motiveert de patiënt en geeft informatie over glutenvrije producten. Ook de Nederlandse Coeliakie Vereniging, hun Diëtisten Netwerk Coeliakie en het Diëtisten Info Netwerk Coeliakie (DINC) kunnen hierbij een rol spelen. Aandacht is zeker ook nodig voor het toepassen van het dieet in situaties als feestjes, trakteren op school, uitstapjes, vakanties en andere sociale situaties.